Urkunde Heinrichs II. für die bischöfliche Kirche zu Novara (DH II. 320)

(Heinrich schenkt der bischöflichen Kirche zu Novara die Grafschaft im Ossolatal und erstattet ihr die Gemeinde Trecate mit dem Hafen von Bestagno sowie den Hof Gravellona zurück. Dortmund 1014.)

In nomine sancte et individue trinitatis. Heinricus divina ordinante clemencia Romanorum imperator augustus. Si fidelium peticionibus nostre imperialis celsitudinis assensum prebuerimus, eos nostro servicio prompciores ac devociores esse minime dubitamus. Quapropter cunctorum catholice ecclesie fidelium nostrorumque tam presencium quam futurorum solercia recognoscat, Petrum venerabilem virum sancte Nouariensis ecclesie episcopum nostrumque fidelem, qui nostre fidelitatis causa multa sustinuit, famem videlicet sitim estus et frigus, et insuper et glaciosas rupes collesque satis asperos nudis pedibus persequentibus inimicis fugiendo superavit, quin etiam nunc presencialiter multa dampna Arduino devastante recepit ­ nam ecclesie illius sunt depredate, castra disrupta, domus everse, vinee incise, arbores decorticate; insuper plebes ipsius et cortes ab Arduino pro beneficio suis inimicis date sunt ­, nostram imperialem adisse excellenciam, quatenus pro sui laboris recompensacione et suorum dampnorum restauracione quendam comitatulum, qui in valle Oxilla infra ipsius episcopatus parrochiam adiacere dignoscitur, predicte ecclesie Nouariensi cum omnibus functionibus, que de ipso comitatulo publice parti pertinent, concederemus; nec non eciam deprecatus est nos, ut quandam plebem sui episcopatus, quam olim malo ordine et iniusta racione sua perdidit ecclesia, que sita est in villa que nominatur Trecate non adeo procul a civitate, curtem quoque que Graualona dicitur ­ quondam ipsius episcopio continentem, sed nunc iniuste pervasa esse dignoscitur ­ sue ecclesie restitueremus. Itaque dignum est, ut sui laboris predictus presul retribucionem a nobis suscipiat. Et quoniam iustum est, ut supra nominata plebs atque cortis iam dicta suo restituantur episcopatui, et ut alii nostri fideles hoc cognoscentes nostre fidelitati amplius stabiliantur, eius precibus annuentes iam dictum comitatulum a nostro iure in eius ecclesie potestatem omnino transfundimus et perdonamus, et pretaxatam plebem atque cortem per hoc nostre auctoritatis preceptum iam supra dicte Nouariensi ecclesie reddimus et concedimus cum omni districtu et theloneis et piscacionibus, que in flumine Taxo sunt, in illis scilicet locis, ubi ipsa ecclesia ex utraque fluminis tenet parte, et cum venacionibus seu cum omnibus rebus, que ad publicam partem ex eodem comitatulo exigi possunt, cum capellis domo coltili massariciis casis sediminibus campis pratis vineis pascuis silvis stallariis saletis paludibus aquis aquarumque decursibus molendinis piscacionibus cultis et incultis divisis et indivisis terminis accessionibus fiscariis compariciis aliisque universis reddibicionibus, cum servis et ancillis aldionibus et aldianis utriusque sexus, cum omnibus que dici aut vocari possunt ad iam dictam plebem vel cortem pertinentibus vel respicientibus, nec non et portum de Bestagno eidem plebi pertinentem, quem gloriosissimus avunculus noster Otto maior supra dicte sedi per preceptum concessit, ita ut nullus marchio comes vicecomes sculdascius seu quelibet magna parvaque persona homines iam dicti comitatus seu plebis vel cortis audeat distringere aut infra ipsum comitatum aliquid presumat exigere vel paratas facere nec ullas reddibiciones requirere. Sed liceat memorato presuli suisque successoribus iam sepe dictum comitatum cum supra dicta plebe vel corte tenere et omnes homines ipsius comitatus sive ipsius plebis seu cortis ante se vel suum legatum distringere, sicut per nos vel nostrum missum distringendi essent; et omnia, que de ipso comitatu ad publicam partem pertinent vel inde exigi possunt, et pretaxatam plebem de Trecate atque cortem de Graualona cum omnibus suis appendiciis vel pertinenciis habeat teneat firmiterque possideat tam ipse quam successores illius, qui deo disponente ipsius sedis cathedram suscepturi sunt, omni nostra nostrorumque successorum regum et imperatorum seu omnium hominum contradiccione vel diminucione remota. Si quis igitur hoc nostre concessionis ac confirmacionis preceptum nefarie ausu temerario violare presumpserit, centum libras auri optimi componere cogatur, medietatem palacio nostro et medietatem Nouariensi ecclesie eiusque rectori, qui pro tempore inibi habebitur. Et hoc ut verius credatur diligenciusque ab omnibus observetur, manu propria subter confirmantes sigilli nostri impressione iussimus insigniri.
Signum domini Heinrici serenissimi et invictissimi imperatoris augusti. (M.)
Datum anno dominice incarnacionis millesimo XIIII, indictione XII, anno vero regni domini Heinrici imperatoris augusti XIII, imperii autem I; actum Thrutmane; feliciter amen.