14. Erat etiam in Bavariae partibus cenobium quoddam monachorum in loco qui dicitur Dagarensie pastorali tunc temporis cura destitutum, quod huic nostro similiter est commendatum, quatenus ibi commanentibus monachis tramitem verae religionis praemonstraret, eosque consuetudinum suarum quibus iam ubivis quosque praecellerat secta ad discernenda a Iicitis illicita reformaret. Quod quidem quam celeriter adimplevit, quia divina eum gratia praeveniendo comitando et subsequendo in omnibus adiuvit. Igitur cum iam eum diutius mundialis pompae quam numquam non aspernabatur deceptiva gloriatio non delectaret, quin ipsa iam olim crucifixo sibi mundo crucifixus dissolvi et esse cum Christo plus omnibus exoptaret, cernens siquidem inter multiformia secularium dignitatum negotia quae nolens vel volens procurare cogebatur plus sibi diatim succrescere oneris vel impedimenti, quam spiritualis quod solum reiectis omnibus quaerebat incrementi, imperatorem apud quem summa ut omnibus notum est familiaritate praeminebat fiducialiter adiit, utque se in solo Altahensi regimine contentum a ceteris relaxaret humiliter expetiit, quatenus a mundanis quae numquam adamavit aliquanto securior, in orationum nota sibi solitaque assiduitate possit esse frequentior.
Sed quamvis ei in imperiali praesentia velle tantum suum insinuare, totum foret impetrare, imperator tamen inaudita eius peticione commotus, immo conturbatus, huiusmodi studuit ei prohibere conatus. Cum vero ipse in hoc nequaquam acquiesceret, sed eo firmiori conamine in sua peticione persisteret, tandem secundum eius consilium duobus suis monachis quos ipse nutriverat, et ad hoc vita et moribus idoneos cognoverat, quos etiam antea in Herveldensi cenobio post semet primates ordinaverat, commendatae sunt sedes praedictorum regiminum; Arnolfo quidem qui usque ad nostra tempora ibidem dominabatur Herveldensis, Burghardo vero cui omnes qui eum noverant bonum testimonium reddiderant Degarensis. lta his Deo laudabiliter ordinatis, domnus Godebardus ad Haltaha remeavit, ibique finem vitae suae solis divinis laudibus ac ovium suarum utilitatibus intentus, expectare decrevit; sicque illic in sanctissimo voluntatis suae proposito per novem annos habitavit, nisi quod interdum ad domnum imperatorem comeavit, cui semper omnium acceptissimus comes et confabulator exstitit.
(...)

18. Quoniam igitur Deus quem diligit corripit, et suis etiam electis ne in prosperis plus equo extollantur ut de plerisque Iegitur aliquantum molestiae ingerit, hunc eundem Dei confessorem Aribo metropolitanus Mogontiae ante ipsum consecrationis suae terminum detestabilibus iniuriis aggreditur, hisque eum omni catholicae religionis universitate reclamante quamdiu simuI vixerant pro Gandesheimensi videlicet parroechia persequitur.
Ut ergo quique tam moderni quam posteri idem Gandesheimense territorium ad Hildenesheimenses episcopos hactenus iure pertinuisse, Mogontinos vero nil umquam inibi nisi dignam pro temeraria invasione contumeliam habuisse patenter intellegant, ab inicio seriem historiarum breviter adtendant. Si ergo quisquam me mendosum aliquid opinatur vel in prioribus veI etiam in his compi.lasse, veritatem summam que Deus est testor, me nulla nisi que probabillimorum descriptione vel veridicorum raelatione didici vel etiam ipse sub fine iam temporum vidi in prioribus descripsisse, aut in subsecuturis adulandi causa conectere decrevisse. Quia vero indecens est et contumeliosum quemquam de alio veI gratia vel odio nisi quod verum est annotare, ita etiam quilibet scriptor culpa non caret ac periculo , si in historiis et maxime tam arduis deprehenditur veritatis aliquantum timoris vel amoris causa celare.
(...)

26. Annum igitur dominicae incarnationis 1023 imperator tunc Patherbrunno iniciavit, purificationem quoque sanctae Mariae Hildenesheim cum dilecto suo praesule glorifice celebravit, tempus vero quadragesimae Gosleri egit, pascha autem Mersburg feriavit. Sed insequentem annum Bavenberg inchoavit, pascha Parthepoli, pentecosten Gosleri sabbatizavit, hincque regno provisurus in occidentalia perrexit, et inde Gruona rediit, ibique proh dolor! validissimo languore correptus decubuit, et cum inexsuperabili perpetimque flebili totius christianismi merore, imperii sui anno 12, regni vero 22, tertio Idus lul. ah! ah! obiit. Quamvis ergo in eius luguberrimo discessu una eademque cunctis fidelibus foret contristatio, ea tamen sola quosque letificavit immo diatim letificat consolatio, quoniam praeciosa est in conspectu Domini mors sanctorum eius, in quorum consortio commanere veraciter credimus animam illius, cum quibus eum speramus pro sancta Dei ecclesia frequenter orare, quam semper studuit omni religione privatim ac publice decorare. Nil enim ei virtutum ornaminis defuit, quod in his seculi temporibus cuiusque mortalis pectori spiritualis inflammatio contulit.
Duobus autem mensibus post eius obitum evolutis, pastores aecclesiae Spiritus sancti instinctu conciverunt consilium salutis, in quo sine quolibet dissensu Chuonradum regem elegerunt, eumque Dei gratia cooperante 6. Idus Septembris Aribone archiepiscopo ordinante sacra unctione perfuderunt. Hic regali more provincias regionesque circuiens, Mindo natalem Domini anno videlicet 1025 celebravit, octobas Domini Patherbrunne, aepiphanias vero Corbeie egit, inde Hildenesheim adiit, ubi eum noster praesul debita veneratione suscepit, debitumque servimen prout regalem potentiam et etiam episcopalem decebat reverentiam exhibuit.
Sed diabolo qui semper totius boni invidet machinante, periculosa quaedam ibidem inter nostrates et hospites exoritur sedicio, quae statim Dei gratia sapientum supprimitur iudicio; sed quoniam nil inde accidit perniciosum, plus super hoc disserere videtur ociosum. Cum vero iam inde digressuri regis ordinaretur processio, Mogontinus episcopus affuit in medio, et a qua sepe victus destitit, querimoniam iterum de Gandesheim temptavit. Quia autem tunc tempus defuit ad talia tractanda, inde protelantur Goslare terminanda. Illic enim super his ratio est incepta, nec tamen ad finem aliquem qui hoc digne inscribatur perfecta; hinc rex Gandesheim adiit, cuius susceptioni noster antistes episcopali iure affuit, quod archiepiscopo ut postmodum aperuit, altius quam tunc opinaremur condoluit. Nam domnus noster postera die se ad principale eiusdem aecclesiae altare missam celebraturusparavit, quem idem metropolitanus indigna quadam conviciorum acerbitate ab eodem altario dimovit; quod iste pacienter sustinuit, et in sacello quodam secretiori missale officiumastante rege consummavit. At ille alter publice ibi missam agere decrevit, sed sanctimonialium clericorumque eo loci commanentium studio impeditus destitit. Cum autem rex post missam cubiculum repetivit, Godehardus praesul sic infulatus ut astabat altari supervenit, et ipsi regi ac coepiscopis ceterisque principibus de praedicta sui repulsione lacrimabiliter querimoniam egit. Hoc certe, ut decuit, tam regi quam et optimatibus displicuit. Sed consilio eorum suspensum est idem negotium Gruona diffiniendum.
Ergo die statuta eo convenerunt, et coram rege episcopi Bruno Augustensis, Eberhardus Bavenbergensis, Maeginhardus Werziburgensis, Meinwerkus Patherbrunensis, Adelboldus Traiectensis, cum religiosis laicis consederunt, et super praedicto plurima hinc et inde discusserunt, donec tandem rex unanimiter eis consiliantibus provisori nostro ius suum in Gandesheimensi diocesi iuste resignavit, omnemque pontificalem provisionem ibidem usque dum ei in generali synodo canonice demeretur percolere mandavit. Sicque rebus pacificatis, dum rex progreditur ad disponenda regni negotia, episcopus noster regreditur ad propria.
(...)

31. Insequenti quidem anno qui tunc incarnationis Domini 1027 aderat, Kuonradus rex una cum contectali sua Gisla, imperialis coronae impositionem Rome suscepit, et sic Italia digressus, Reinesburg nativitatem sancti Iohannis baptistae celebravit, ubi et domnus Ratmundus, imperatore donante Bernwardoque Pataviensi episcopo consecrante, Altahensis cenobii regimen Wolframmo qui eo loci domno Godehardo successit defuncto suscepit.
Eodem anno item 8. KaI. Octob. generalis sinodus tam comprovincialium quam et aliorum episcoporum ad praesentiam novi imperatoris Francanavordi conciliatur, ad quam iterum senior noster de sepe dicto negotio rethorizaturus invitatur. Qui iuri suo iam melius meliusque confidens , cum decentissima suorum tam cleri quam militum frequentia promptus advenit, omnemque illibi iustam satisfactionem non soIum in acquirendo verum si debeat in amittendo pro imperatoris et confratrum decreto facere decrevit. Domna quoque Sophia de iniusto suarum ovium abitu de die in diem plus dolens illuc etiam adiit, quia ibi se aeas accepturam credidit; quod et ita provenit.
Ad sinodum ergo dum die statuta convenitur, primo iuxta canonum praecepta sessio locusque quorumlibet honorifice destinatur. Nam Aribo praesul, ad quem rerum summa pertinuit, suis suffraganeis episcopis circumseptus ante principalem aram super gradus residebat, habens a dextris Werinherum Argentinensem, Eberhardum Bavenbergensem, Meginhardum Wirziburgensem, Godehardum Hildenesheimensem, Hazechonem Wormatiensem, a sinistris vero Brunonem Augustensem, Meginvercum Patherbrunnensem, Wiggerum Vardensem, Branthogum Halberstadensem. Novus vero noster imperator in occidentali parte chori quodam eminentiori solio subthronizatus assedit; cui dexter Biligrimus Agrippinae metropolitanus .cum suis suffraganeis Sigeberto Mindensi, Sigifritho Mimigardensi. Bennone Traiectensi; sinister Hunfrithus Parthenopolis archiepiscopus cum suis, Hildiwardo Citicensi, Brunone Mersburgensi, Liuzone Brandeburgensi, Thiedrico Misnensi, coheserunt. Sed et ad australe chori latus de aliis provinciis acciti praesules Rambertus Wirdunensis, Hiltolfus Mantuanus, Reinoldus Aldenburgensis, Ruodolfus Sleswicensis, consederunt. Aquilonale autem abbates Richardus Fuldensis, Arnolfus Herveldensis, Gerwardus Mogonciacensis, lko Blithenstadensis, Wolfherus Svarzahensis, Willimundus Werziburgensis, concinxerunt.
Infra huiusmodi consessionis coronam cum monachis regiisque capellanis episcoporum clerici qui hoc meruerunt assidebant, alii posterga sedentium praesulum consistebant. Laicorum sane nullus intererat, excepto Aedelberone Carentinorum duce, qui spatarius imperatoris ei pedetenus assidebat. Cum tamen tempus ingressionis eorum advenit, ipsorum statio post tergum augusti convenit.
Prima ergo die sinodus psalmorum, letaniarum, orationumque ymnis inchoabatur, quae deinde sancti euangelii lectione et convenientium capitulorum ex decretis pontificum recitatione corroboratur, et tandem universali episcoporum consensu, Aribonis archiepiscopi banno canonice confirmatur. Inter clerum tunc die prima quaeque necessaria tractabantur, et de praedictis etiam monialibus capitula quaedam ex parte archiepiscopi defensionis gratia sunt recitata, prius quidem audita, sed iam iuxta intentionem auctoris partim translata. Sed et haec cum aliis quae ex parte nostra ad sinodum habebantur, usque in crastinum reconciliandi gratia protelantur. De Ottolle vero, illo Hamerstaennensi eiusque coniuge Hirmingarda pro iniusta eorum copulatione ratio est sinodaliter incepta, attamen praece imperatoris intercepta. De quadam etiam domna Goderun nominae, cuius machinatione Sigifrithus comes Saxonicus interemptus aiebatur; et de alia Willekuma nomine, Gebehardi comitis vidua, quae filio suo mortem consiliando intendisse criminabatur, sinodale negotium publice inchoabatur; quia vero ibi ad nullam certam diffinitionem provenit, hic amplius de hoc interscribendum non putatur. Inibi etiam imperatoris frater nomine Gebehardus, qui in puericia a monasterio Werziburgensi profugit, tonsuram cum habitu clericali, iam armiger iuvenis, sinodo cogente recipit.

32. Postera autem die quae tunc dominica illuxit, omnes primates coram imperatore convenerunt, et partem diei non modicam in reconciliationis studio consumpserunt; et quia in hoc parum profecerunt, inde ad sinodum processerunt. lam autem metropolitano priscam mentis suae nimietatem dissumulante, et idem negotium sub silentio praeteriri posse exoptante, domnus Godehardus assurgens, primo coram episcopis in modum Uniae humiliatur, deinde imperatori pedetenus acclinatur, sicque in medio chori stans huiusmodi verba lacrimabili voce profatur: Quoniam quidem, o imperator honorabilis, vos infra confratrum nostri coronam in hoc sancto concilio videre promerui, quod quidem Deo teste plus omnibus exoptavi, ipsi grates refero, qui cuncta sub equitatis censura perpeti regit imperio. Per eundem ergo vestram imploro maiestatem, ac domni metropolitani et circumsedentium fratrum commoneo unanimitatem, quatenus in praesenti vestra praesentia, iam diutius prolongata iusto iudicio terminetur nostrae dissensionis sententia. Quocienscumque enim vel vestro vel confratrum iussu ad sinodum veni, iugiter multifarias molestias quae mihi ex parte domni archiepiscopi incumbebant, quas iam quia vobis omnibus notae sunt enumerare tedet, in conspectu concilii deflevi. Sed ipse statim mei querimoniam acsi irridendo contempsit, seque sapientiori commentatione philosophando defendit; et ita semper inde redii, nisi quod maiores etiam iniurias postea pertuli. Propter haec ut cuncti nostis, nec nunc nec umquam ad eius sinodum nisi recepta pro his aliqua competenti satisfactione venire deberem, si vestri iussionem coepiscoporumque legationem transgredi auderem. lam autem haec omnia libens praetereo, libenter omitto, quo tantum hoc unum, quod et maximum, iuste velitis diffinire; quia iam senio lassus, egretudine confectus, corporeis viribus destitutus, diffido me ad huiusmodi concilium ultra posse pervenire. In onmi enim iusta satisfactione quae modo unanimitati vestrae complacuerit, exiguitatis meae consensus tam in amittendo quam et acquirendo promptissimus affuerit.
Archiepiscopus his auditis secessum cum episcopis colloquendi petiit, seque de his quibus notabatur excusaturum, de cetero vero pro eorum consilio satisfacturum promisit. Quibus coadunatis, ille iterum reconciliacioni instabat, vel si hoc nequiret inducias sibi a praesule nostro impetrari poscebat. Tunc ipse noster imperatore in sinodi loco permanente ad eos evocatur, utque aut conciliationi consentiret, aut metropolitano indutias pro velle concederet, ab omnibus petebatur. Qui statim dixit se peticioni eorum promptissime obedire, si tantum animadverteret, suorum sententiam sine quibus hoc finiri non liceret eorum consilio consentire. Tum primores nostri, Wiggerus praepositus et Tadilo decanus, cum Osdago paucisque aliis seorsum secretius accersiti, et de huiusmodi consensu in veritate requisiti, pedetenus e vestigio episcopis provolvebantur, et ut ibidem iusto sinodicae auctoritatis iudicio idem diffiniretur unanimiter per nomen Christi depraecabantur; ammonentes scilicet seniori nostro in hac re nullo modo posse melius evenire, si ei liceret tam execrabilem discordiam in conspectu domni imperatoris et tantae episcoporum multitudinis aut iuste retinendo, aut iustius amittendo diffinire, presertim cum ipse paulo ante publice profiteretur, se sibimet diffidere, ulterius posse huiusmodi concilium invisere. Et idcirco generaliter illis omnibus eorumque successoribus profuturum, si modo universali eorum consilio et etiam in generali concilio, canonice praecisa pro talibus discordandi occasio tolleretur in futurum.
Tandem vero hora certe diei decima ad sinodum revenerunt, et unusquisque in loco suo ut praenotatum est consederunt. Senior tunc noster in medio chori constitit, et iterum domno Brunone concionante, defensionem suam ibidem, ubi priori sinodo causa qua praedicitur subsistebat, incepit. Nam si aliqua cleri plebisve congregatio in testimonium super aliquot episcopos deberet recipi, hoc sibi petiit sinodaliter decerni. At metropolitanus agnoscens magis magisque rem suam nostra proficiente deficere, speransque se adhuc indutias posse deposcere, de solio suo progressus nostro praesuli pedetenus acclinatur, utque sibi dilationem usque ad aliam tantum sinodum concederet per specialem eorum germanitatem depraecabatur. Domno tamen nostro illius ingenii sagatitatem iam manifestius callente, nil impetravit, sed etiam risum ingentem tam inter primates quam et ceteros excitavit. Tunc itaque immedio sinodi aliquantisper quid faceret coniectando perstitit, et a fratribus ut ad thronum suum rediret sinodumque perficeret rogatus, ita respondit: Quam diu, inquit, mihi ex sua parte voluntatis meae commoditas impeditur, tam diu sibi ius suum mea parte non expeditur. Quod quidem verbum cunctis audientibus displicebat, et hoc tamen quisque reverentiae illius causa dissimulabat.

33. Sed episcopo Wiggero Vardensi idem certe zelo iusticiae altius indoluit, qui cunctis diu conticentibuls in haec dicta prorupit: Scio. inquit, me debere archiepiscopi qui mihi praesidet quociens confratrum nostri unanimitati complacuerit sinodum adire, ibique ei canonico iure ad omnia quae iuste voluerit obedire. Quia vero hic noster primas profitetur se iuri velle resistere, sciat tam imperatoria maiestas quam et assidentium caritas, me in eius sinodo diutius nec velle nec posse consistere, nulla tamen inobedientia machinante, sed illius animositate dehortante! et his dictis egreditur.
Tunc archiepiscopus hac ammonicione conpunctus resedit, et tandem sui suffraganeos per fraternitatem ut ibi mos est ad desideratum iudicium commonuit. Fitque a Werinhero praesule Argentinensi, cui inter ceteros primatus gratia is honor debebatur, decretum, nullum ubique vel cleri vel populi testimonium supergredi trium vel certe duorum testimonio episcoporum. Deinde petiit a metropolitano episcopos in quorum testimonio confidebat ammoneri, quod eos scire asserebat veraciter profiteri. Certe hoc eos aiebat et vidisse et audisse, Willigisum Mogontiacum praesulem Bernwardo Hildenesheimensi eandem Gandesheimensis loci parroechiam ibidem in praesentia regis et episcoporum asstante clero et populo episcopalis ferulae tradicione canonice reliquisse, et iIlum nostrum eo loci statim in eiusdem ecclesiae dedicatione, missarum celebratione, virginum velatione, sinodi coIlectione, coram rege et episcopis omnem pontificalem provisionem nuIlo contradicente potestative exercuisse.
Tunc archiepiscopus etsi invitus, equitati tamen diutius reniti non ausus, praenominatos episcopos de eodem interrogavit, et veritatem inde protestari sub testimonio Christi et ecclesiae corrogavit. Quorum primus Bruno Augustensis ita respondit: In fraternitatis caritate quam per Christum omnibus vobis debeo, quod vidi et audivi veraciter dico, Willigisum Mogontiae praesulem Bernwardo Hildenesheimensi in Gandesheim ante fores principalis ecclesiae eiusdem loci parroechiam ab eis eatenus decertatam in conspectu regis et episcoporum astante clero ac populo episcopalis ferulae publica traditione resignasse, et hunc statim eo loci omnem pontificalis ministerii potestatem in eiusdem dedicatione, virginum velatione et alia qualibet provisione nullo contradicente publice celebrasse. Addiditque: Ego quoque eius peticione pariter et licencia ibidem in medio ecclesiae altare sanctae crucis consecravi, et in crastinum monasterium monacharum illic dedicavi. Ceteri vero per ordinem singulariter requisiti, idem se et vidisse et audisse eadem relatione sunt professi. Et si quid eodem tempore ibi praenotati ordinis egerunt, hoc etiam in testimonium assertionis suae protulerunt.
Post haec domno Godehardo quid sibi agendum tunc foret percontante, et metropolitano idem magis ex debito quam ex veIle commonente, praedictus Werinherus episcopus decrevit: hunc nostrum adnuIlata Mogonciacensium invasione, et episcoporum testimonio sua renovata possessione, in pace debere domum regredi, suaeque vestiturae proprietate firmiter sine qualibet inquietudine perfrui, donec legitimo vocationis tempore etiam tam suimet quam et omnium sui comprovincialium episcoporum electione ad sinodum vocaretur, eique idem terminus sinodaliter demeretur.

34. His Deo gratias ita finitis, domna Sophia processit, et de iniusta nonnarum sui subreptione et imperatori et universi senatus conventioni dignam querimoniam gessit; et domni nostri qui hoc ei iam iure debebat petiit auxilium, utque eas recipere mereretur circumassidentium concivit suffragium. Archiepiscopus autem rerum nostri successu iam dudum commotus, contra eam vehementius debito exarsit, iIlamque incompetentiori quadam invectione verborum aggredi gestiens, ab ipsa se in hoc Gandesheimensis parroechiae desiderium primitus inductum proclamavit. Quod tamen ipsa satis condecenti recusavit apoIlogio, iIlorum quippe quos ipse idem scire fatebatur, et maxime Wiggeri nostri praepositi publico testimonio. Plura deinde ipse prosequi contra eam instituit, sed ab imperatore quis vel ipse vel quae etiam ipsa esset praetractare commonitus, tandem obticuit. Sicque iIla sinodus finitur. Illud autem de monialibus illis suspenditur in crastinum, quas vero item archiepiscopus reddendas promisit post biduum; quod et fecit.
His ita diffinitis domnus Godehardus laetus Deo gratias cum praefata domna domum rediit, et episcopatus sui potestatem ex tunc et modo firmiter obtinuit. Sed et iIlas difficulter requisitas nonnas Gandesheim in coenobio monachicae professionis coepiscoporum consilio collocavit, quas inibi propositum sui regulariter observare sub obedientiae constrictione mandavit. Quae ibidem aliquot mensium spacio commorantes, plusque pro libitu quam pro debito viventes, ab aliquibus quos Deus noverit, inde nocturno tempore furtim sunt ablatae, et Mogontiam non quidem affirmamus metropolitano sciente collatae, sed tamen in eius metropoli ipso consentiente commoratae. Seniore sane nostro inde nil ulterius exigente, tantae quippe irrationabilitati dilltius obviare non valente, nisi quod eas cum ipsis suis delatoribus post ternas revocationis inducias anathematis collateratione colligavit, hocque archiepiscopo suo ut iustum erat scriptis intimavit.

35. Post biennium item temporis, imperatore post festum sancti Michahelis Phalidi aliquandiu residente, metropolitanus cum episcopis qui tum forte herilis servitii gratia curti aderant, consilians ibi sinodum pro posse concivit, et illo domnum Godaehardum, magis imperatoris et confratrum iussione, quam canonica adlegatione vocari persuasit. Illo enim convenerunt, et 2. Non. Octobris die dominica coram rege, episcopi ipse Aribo Mogontinus, Hunfridus Parthenopolitanus, Meinwerkus Patherbrunensis, Meinhardus Werziburgensis, Godehardus Hildeneshemensis, Branthogus Halberstadensis, Sigiberthus Mindensis, Gozmarus Asenbruggensis, Reinoldus Aldenburgensis, Thiedricus Misniensis, et unus Romanus, alius Grecus in sinodo consederunt.
Tunc archiepiscopus more solito querimoniam super Gandesheim temptavit, et quomodo suae diocesis vestituram quae sibi praecessorum sui neglegentia abalienata foret repetere deberet sibi decerni rogavit, dicens se in Francanofordensi concilio omnia inventa vel decreta patienter sustinuisse, et postmodum per anni circulum et eo amplius expectasse, iam diutius super hoc reticere non praesumere, ne videretur ita suae ecclesiae ius aut nescire aut nequire aut certe nolle defendere; se eidem praesenti sinodo ad omnia obtemperaturum, et de eadem sua parroechia eo loci iuramento episcoporum, clericorum, laicorum, iuxta imperatoris ac praesulum complacitum finem constituturum. Econtra senior noster putare se ait nil inde ibi tractandum, quia idem Francanovordi foret perpetuo terminatum; si vero aliter non possit, se imperatoris et fratrum consilio libenter obauditurum, libentius tamen si fieri possit in generalem praesentiam eorum praesulum qui priori concilio intererant expectaturum. Fitque inde mirabiliter varia inter considentes disceptatio, eo quod illi diffinitio, isti vero placuerit dilatio.
Tunc noster praepositus Wiggerus assurgens, imperatorem et episcopos, quam firmiter quamque racionabiliter eadem Frankanovordi determinata sint humiliter commonuit, et quam sepe antecessorum tempore tam in conspectu Romanorum pontificum quam et imperatorum finita sint, et quam etiam plurimas quamque firmissimas testimoniorum auctoritates in scripturis senior noster habuerit, sufficienter exposuit. Contra quem pluribus ex alia parte mussitantibus eaque quae vera disseruit infringere conantibus, Sigiberthus praesul Mindensis manifestius emersit, seque eo quod senior noster indutias peteret suo iudicio Gandesheimensis diocesis vestituram archiepiscopo decreturum promisit. Cui piae memoriae Meginhardus Werziburgensis praesul respondens ait, se suosque confratres domno Godehardo suo decreto eandem parroechiam assignasse, eamque sibi nisi eorum iterum iudicio adimi nec debere nec posse, et quia sibi suisque complicibus, id est Meginwerko et Branthogo, quibus id tractandum erat, ceterorum displicere querebatur desentiam, sinodum suspendi rogavit usqlle in illorum praesentiam. Quia ergo ipse veritatem sine fallendi nevo disseruit, testimonium totius concilii publice promeruit. Ille vero alter favori plus equo innisus erubuit, et propria semet conscientia repraehendente conticuit. At ubi archiepiscopus se in hoc minus proficere animadvertebat, item inceptae iam sepius conciliationi imperatoris ac principum auxilio inniti studebat. Domnus autem noster diutius non valens resistere, promisit se ad omne quod imperator cum episcopis, suis tantum clericis ac militibus placitum, decreverit promptum existere.
Tandem domno Godehardo ipsum Gandesheimensem locum honoris causa praeponi, circumiacentes vero villulas inter eos conciliandi gratia dividi, imperator cum ceteris primoribus decrevit, quod tamen consilium nostratibus hoc super tam firmam priscae sinodi determinationem consentire metuentibus non provenit. Metropolitanus hoc audito sinodum finivit, et super hoc ulterius quicquam prosequi penitus desivit.

36. Subsequenti autem anno, imperatore estivo tempore Mersburg placitum habente, eo et Mogontinus praesul et noster convenerunt, seque primo conventus sui die devote invicem salutaverunt. Quadam vero die diluculo ipse metropolitanus cubiculum nostri senioris inprovisus ingrediebatur, et semotis omnibus solus cum solo diutissime colloquebatur, et ut ipse noster fidelibus suis ipso superstite asseruit, se in Gandeshemensis parrochiae repeticione pro parte ignoranter errasse, pro parte malignanter fatebatur peccasse, sibique hoc indulgeri deposcens, se sanctae Mariae ipsique episcopo digna penitentia semper satisfacturum, et super talibus sub testimonio Christi et ecclesiae promisit perpetuo taciturum.
Proximo autem anno, incarnationis certe Domini 1031, suae quoque ordinationis duodecimo, idem archiepiscopus post natalem Domini Romam adiit, et inde rediens immatura ah! ah! morte praeventus, 8. Idus April. obiit. Hanc ergo confessionis eius sententiam ideo hic internectaendam estimavimus, quoniam post illius obitum ipsum domnum Godehardum infra missarum sollemnia in umbone sermone ad populum habito idem publice profari sepius audivimus, ubi ei et pro his et pro aliis indulgentiam sincera cordis conpunctione impertivit, et a circumstantibus ut idem facerent expetivit.
Post hunc autem quidam Fuldensis decanus Bardo nomine, eodem anno Wirdinensis abbatiae regimini praepositus, et postmodum in Herveldia Arnolfo abbate deposito in hanc dignitatem inpositus, in Mogontia successit, qui praeteritae litis discordiam erga nostram aecclesiam funditus contexit, et praedictas illas moniales, postquam anathematis bannum intellexit, Sophia quae prima earum erat Mogonciae defuncta, secum Norhtunon produxit, et illic domna Sophia cum praeposito nostro et decano obviante, duas earum reddidit, duas vero humili praece secum retinuit, et proillo etiam beneficio domnum Godehardum devoto semper in posterum excoluit dilectionis officio. Illarum vero quae requisitae sunt priorem, Idam scilicet illam domnae Sophiae neptem, in Gandesheim cenobio monacharum Reinburga abbatissa defuncta senior noster praeposuit, et omnem pontificalis officii ordinem ibidem postmodum sine cuiusquam contradictione probabiliter exercuit.
(...)