Quod autem nos admonet (sc. Cyprianus), ut ad fontem recurramus, id est, ad Apostolicam traditionem, et inde canalem in nostra tempora dirigamus optimum est, et sine dubitatione faciendum.
(Augustinus, De baptismo contra Donatum V,26,37)

Historia ecclesiastica quid sit et cur sit tractanda

Historia ecclesiastica pertinet ad Ecclesiae toto orbe diffusae ortum ac progressum resque in ea procedente tempore gestas eiusque acta memorabilia quae historica ratione exactissima sunt investiganda. Supponitur ergo hic notio quaedam Ecclesiae Christi quae subsistit in Ecclesia Catholica, ut ait Sancta Synodus (cf. LG 8). Patrologia vero quae pars est historiae ecclesiasticae spectat ad vitam sanctorum patrum cum Graecorum tum Latinorum necnon Orientalium eorumque doctrinam impense colit et veterum linguarum notitiam, usum et utilitatem fovet. In omnibus autem adhibetur methodus historico-critica quae de genuinis, dubiis ac spuriis scriptorum operibus agit et de illorum stylo et aetate, de manuscriptis codicibus sententiam et iudicium fert. Historia dogmatum intime cum patrologia coniuncta veteres Ecclesiae ritus et disciplinam indagat et fidei doctrinam a maioribus acceptam uberius explanat, controversias tot per saecula agitatas excutit et verae religionis causam adversus dissidentes feliciter propugnat.

Patrologi denique opera patrum sanctorum, monumenta liturgica necnon instrumenta conciliorum in lucem producunt novisque accessionibus, notis et observationibus elucidant. Non pauca ad ascesim sive vitam spiritualem alendam edunt opera utilissima quibus doctrinae moralis integritatem conservant modumque bene beateque vivendi praemonstrant.

De maximo momento patrum Ecclesiae quod etiam hodiernis temporibus ad studia theologica attinet nonnulla agunt documenta Magisterii, e. g. Ioannis Pauli pp. II ep. apost. Patres Ecclesiae:

Patres Ecclesiae illi merito appellantur Sancti, qui primis vertentibus saeculis fidei suae virtute doctrinarumque excelsitate et ubertate eam novo vigore donarunt et magnopere adauxerunt (cf. Vinc. Ler., Comm. I,3). Re quidem vera sunt Ecclesiae "patres", cum ab illis per Evangelium ipsa acceperit vitam. Sunt pariter eius aedificatores, quoniam super una ab Apostolis iacta fundamenta, scilicet Christum, primoribus formis Ecclesiam Dei construxerunt. Ex vita autem sic a suis Patribus recepta vivit etiam hodie Ecclesia; atque in ipsa compage, quam primi condiderunt illi structores, adhuc hodie aedificatur Ecclesia inter secundas res adversasque itineris sui et cotidiani laboris. Patres igitur fuerunt eruntque semper, qui ipsi stabilem quasi structuram Ecclesiae efficiunt ac per temporis saecula cuncta implent pro Ecclesia perpetuum munus.
AAS 72 (1980) 5-22, hic 5.

Nuperime summus sacerdos, Benedictus pp. XVI., in audientia generali gregem Latinizantium Salesianum Latine allocutus est:

Facultatis Litterarum Christianarum et Classicarum placet salutare participes, qui huc advenerunt pontificia summi momenti documenta Veterum Sapientia necnon Studia Latinitatis commemoraturi. Iure meritoque Decessores Nostri permagni duxerunt Romani sermonis cognitionem, ut uberrimam doctrinam penitus adipisci possint qui in humanis ecclesiasticisque disciplinis versantur. Eosdem ideo incitamus ad studiose operam dandam, ut quam plurimi ad hunc thesaurum accedant eiusdemque percipiant praestantiam.
OR 9/03.03.2006

Nexus utiles:


  • Nuntii electronici, quaeso, mittantur ad:

    Petrum Bruns

  • Epistulae vestrae libentissime recipiuntur:

    Universität Bamberg
    Lehrstuhl für Kirchengeschichte und Patrologie
    Prof. Dr. Peter Bruns
    An der Universität 2
    D-96047 Bamberg


pagina domestica